فمینیست محبوب من: ارونداتی روی
فکر کردم شاید بد نباشد از این به بعد گاه گاه یکی از فمینیست های مورد علاقه ام را معرفی کنم و شمه ای از فعالیت ها، اعتقادات و باورهای آنها را بازگو کنم و از « ارونداتی روی» که یکی از فمینیست های محبوبم است شروع می کنم.
در همان اولین روزهایی که نیروهای امریکایی و انگلیسی به افغانستان حمله کردند، همان روزهایی که بسیاری از مردم دنیا شادمان از سقوط رژیم بنیادگرای طالبان بودند و هنوز بخش عمده ای از افکار عمومی جهان درک درستی از زوایای ابعاد حمله نظامی و اثرات بعدی آن نداشت، در محافل ادبی، اکتیویستی، فمینیستی و روشنفکری جهان خبری عجیب نقل محافل شد. ارونداتی روی، جایزه معتبر « بوکر» را که برای رمان مشهور و خواندنی « خدای چیزهای کوچک» دریافت کرده بود پس داد!جایزه یک میلیون دلاری « بوکر» یکی از معتبرترین جوایز ادبی جهان است که دریافت آن آرزوی بسیاری از نویسندگان مطرح است.
ارونداتی تمام پول جایزه را میان چندین ان جی اوی زنان و حقوق بشری قسمت کرده بود تا این پول در راه بهبود وضعیت زنان و صلح مصرف شود. به محض اینکه آمریکاو انگلیس و دیگر یاران این دوکشور به افغانستان حمله کردند، ارونداتی نامه ای را خطاب به تک تک این ان جی او ها نوشت و از آنها درخواست کرد تا پولی را که به آنها داده است هرچه سریع تر پس دهند و به همه آنها قول شرف داد تا آنقدر مقاله بنویسد و خوب کار کند تا دوباره همان میزان وجه را به آنها برگرداند. ارونداتی همه پول جایزه « بوکر» را پس داده و در نامه سرگشاده ای اعلام کرد که هرگز زیر بار قبول چنین جایزه ای از سوی کشوری که دولتش به دیگر کشورها حمله برده و این کشورها را تحت اشغال نظامی در می آورد نمی رود و با همان طنز گزنده خود گفت: « مرحمتی پیشکش خودتان ارباب!»
این زن، سوزانا ارونداتی روی (Suzzana Arundhati Roy) فمینیست، اکتیویست و نویسنده پر آوازه هندی، یکی از برجسته ترین چهره های روشنفکری جهان امروز هست.در بیست و چهارم نوامبر 1961 متولد شده است؛ مادرش « مری روی» خود یکی از فعالان جنبش زنان هند بوده و حرفه پدر بنگالی اش نیز چایکاری بوده است. در مدرسه معماری دهلی تحصیل کرده و در همان جا با همسر اول خود آشنا شد. سال 1984 با همسر فعلی خود، « پرادیپ کریشن» که فیلم ساز است ازدواج کرد و سالها است در شهر دهلی زندگی می کند.
فعالیت های روی را می توان در پنج گروه دسته بندی کرد: تلاش برای برابری حقوق زن و مرد، فعالیت علیه جهانی شدن، تلاش و نقد مداوم علیه سیاست های آمریکا و آمریکایی شدن، اقدامات ضد جنگ و تلاش در راستای گسترش صلح و نقد های تند و تیز علیه تعصب هندو.
ارونداتی یکی از منسجم ترین کمپین های ضد جنگ افغانستان را ساماندهی کرده و درباره سیاست های جنگ افروزانه آمریکا در خاورمیانه و شیوه های پنهان استثماری که اعمال می کند مقالات بسیاری نوشته است. یک بار وقتی در جلسه سخنرانی او را متهم کردند که ضد آمریکا است، در یک جمله پاسخ داد: « من ضد شیطان هستم.» روی بارها نشان داده است که هیچ تعصب و حس افتخاری نسبت به ملیت هندو ندارد و یکی از سرسخت ترین منتقدان دولت هند، نژاد پرستی و بنیادگرایی هندو و بیش از همه حضور افزون بر هفتصد هزار نیروی نظامی هندی در سالیان نزاع بر سر کشمیر در این منطقه است. او در کتاب « مقابله عدالت لایتناهی» سهم دولت هند در منازعه کشمیر و اعمال کنترل هند بر این منطقه را نقد کرده و بار دیگر تاکید می کند که به نظر او اتفاقن دموکراسی در هند وجود ندارد.
در سال 2002، ارونداتی را
دادگاهی کردند. دولت
هند درگیر پروژه هسته ای
نارمادا در گجرات بود و ارونداتی در خط مقدم
مخالفان و منتقدان این
پروژه اتمی. او با کمک عده ای دیگر از فعالان
اجتماعی تظاهراتی علیه این
پروژه را سازماندهی کرد، تظاهراتی که دولت در
آن مداخله کرده و ارونداتی
را نیز به دادگاه کشاندند. دادگاه وی را به
پرداخت دو هزار روپیه جریمه
و یک روز زندان محکوم کرد و این حکم نیز اجرا
شد.
رمان « خدای چیزهای کوچک» اولین نوشتار ادبی او بود که به چاپ رسید و استقبال جوامع ادبی و افراد کتابخوان از این رمان در جهان فوق العاده بود. البته مخالفت ها و انتقادهای شدید اللحن علیه این کتاب نیز کم نبود؛ برای مثال رییس کمیته داوران سال قبل تر جایزه بوکر در میزگردی تلویزیونی « خدای چیزهای کوچک» را نفرت انگیر و تهوع آور توصیف کرده و گفته بود نمی فهمد چرا این کتاب برنده بوکر شده است.
از میان دیگر آثار تالیفی او می توان به کتاب های « گفتمان جنگ» ، « سیاست های قدرت» ، « راهنمای انسانی معمولی به امپراطوری» و « پایان تصور» اشاره کرد. روی در سال 2002 جایزه آزادی فرهنگی بنیاد « لانان» را به دلیل کار تحقیقی خود درباره تاثیر قدرت های جهان بر جامعه مدنی کشورهای تحت ستم را نصیب خود کرد؛ در سال 2004 نیز به دلیل فعالیت ها و مقالات ترویج بی خشونتی برنده جایزه صلح سیدنی شد و امسال نیز مجموعه مقالات « مقابله عدالت لایتناهی» او برنده جایزه « ساهیتیا» شد که روی از قبول آن سرباز زد.
روی که به قول یک دوست فمینیست هندی پیشگام هر مبارزه و کمپینی علیه مردسالاری و نابرابری است، در کنفرانسی در پاسخ به انتقاد یکی از شرکت کنندگان که فمینیسم زندگی را مختل می کند گفته بود: « فمینیسم برای ما خود زندگی است؛ خود زندگی» دوست فمینیست هندی می گفت این جمله روی در میان جامعه فمینیستی هند بسیار معروف و ورد زبان است
مرتبط: ارونداتی روی، فمینیست، اکتیویست و نویسنده نام آشنای هندی به کمپین " یک میلیون امضا" پیوست
دوشنبه ۱۳ آذر ۸۵